De pensioenhervormingen in Frankrijk

De pensioenhervormingen in Frankrijk

Het zit er bij onze Franse buren bovenarms op m.b.t. de pensioenen. De revolte neemt serieuze proporties aan en dreigt te exploderen. De onderwerpen waarover men het oneens is zijn talrijk. Het eerste punt betreft de invoering door de overheid van een pensioenstelsel met punten voor alle werknemers, zowel particulier als publiek en zo uiteindelijk 42 verschillende stelsels samen te voegen in één! In een puntensysteem heeft elke bijgedragen euro recht op hetzelfde pensioenbedrag. Hoe meer u bijdraagt, hoe meer punten u verzamelt. Voor 10€ betaald, krijgt u een punt. Op het ogenblik van de pensionering worden de punten omgezet in euro’s. De waarde van het punt kan niet dalen en zal worden geïndexeerd op basis van de evolutie van het loon.
De verandering is verregaand. Het pensioen van een werknemer wordt momenteel berekend op 50% van het salaris gedurende de beste 25 jaar. Voor een ambtenaar is dit 75% over de afgelopen 6 maanden. De nieuwe versie biedt een pensioen berekend op basis van de volledige carrière voor iedereen.
Om de pil beter te verteren, zijn lange overgangsperiodes gepland. De hervorming zal in 2025 worden doorgevoerd voor mensen die dan 50 jaar oud worden. Met andere woorden, mensen die vóór 1975 zijn geboren, worden niet getroffen. Mensen geboren vanaf 1975 zullen in 2025 overstappen naar het nieuwe systeem. Ze zullen echter hun rechten behouden die al in het oude regime zijn vastgelegd. Voor bepaalde speciale stelsels is de hervorming alleen van toepassing op mensen geboren vanaf 1985. Anderzijds geldt voor alle nieuwkomers op de arbeidsmarkt vanaf 1 januari 2022 automatisch het puntensysteem.
Het tweede punt van ontevredenheid betreft de wettelijke pensioenleeftijd. Officieel heeft de hervorming er geen impact op. Deze blijft vastgesteld op 62 jaar. In de praktijk zal echter geleidelijk een gemiddelde leeftijd van 64 worden ingevoerd tussen 2022 en 2027. Deze maatregel is zeer duidelijk gericht op het stimuleren van mensen om te werken tot ten minste 64 jaar door het invoeren van een penalisatie in geval van vertrek vóór 64 jaar en een bonus als men na deze leeftijd blijft werken. De Franse regering rechtvaardigt deze maatregel met het oog op het behalen van een evenwicht tussen de verschillende stelsels in de tijd. De invoering van dergelijke cruciale kantelleeftijd zorgt voor woedende vakbondsorganisaties die Frankrijk reeds meer dan een week hebben verlamd door stakingen en demonstraties. Het ziet er niet naar uit dat deze beweging snel zal uitsterven.
De wetteksten zullen naar verwachting eind januari worden gepresenteerd en in februari – maart in het parlement worden besproken. Op bepaalde punten is er waarschijnlijk nog manoeuvreerruimte, met name wat betreft de compensatie voor werknemers die hun pensioenen in de toekomst zullen zien verminderen. We denken hier bijvoorbeeld aan leerkrachten. Financiële compensatie zouden hun toegekend moeten worden via een salarisverhoging.

De hervorming introduceert eveneens een minimumpensioen van € 1.000 voor een volledige loopbaan (43 jaar). Deze maatregel betreft vooral boeren, handelaars en ambachtslieden wier pensioeninkomen vaak erg laag is. Als dit echte vooruitgang is, moeten we ons wel vragen stellen, want € 1.000 voor een volledige loopbaan is niet echt een droomscenario. In België kan een werknemer of zelfstandige aanspraak maken op een pensioen van € 1.266 (voor een loopbaan van 45 jaar).

Gezien het heersende sociale klimaat in Frankrijk, moeten we nog wachten om te weten of deze hervormingen zullen worden doorgevoerd zoals ze vandaag worden gepresenteerd. Wordt vervolgd.