Nadert u de pensioenleeftijd en vraagt u zich af hoe het bonus-maluspensioen in België werkt? Door de recente hervormingen van de regering-De Wever evolueert het systeem van verminderingen en bonussen voor vervroegd of uitgesteld pensioen snel. Op basis van geboortejaar en loopbaanduur kan dit mechanisme uw nettopensioen aanzienlijk beïnvloeden. In dit artikel ontleden we alles met 5 doorgerekende scenario’s, duidelijke grafieken en een gratis tool om uw eigen situatie te simuleren. Optimaliseer uw uittredingsleeftijd om uw inkomsten te maximaliseren!
Bij Fediplus begeleiden we al meer dan 40 jaar werknemers van 55–64 jaar in de pensioendoolhof. Gebaseerd op onze analyses van de regeringsakkoorden en de voorstellen van minister Jambon, vindt u hier een praktische gids om helderheid te scheppen.
Het bonus-maluspensioen is een systeem dat is ingevoerd door de pensioenhervorming om langere loopbanen aan te moedigen. Het geldt voor vervroegde pensioenen (vóór de wettelijke leeftijd van 65 jaar in 2025, die naar 66 jaar gaat in 2025 en 67 jaar in 2030) en voor vrijwillig uitstel van pensioen.
Dit systeem beoogt intergenerationele billijkheid, maar roept debat op over ongelijkheden, met name voor vrouwen met gemiddelde loopbanen van 32,8 jaar (bron: Eurostat). Het harmoniseert de statuten (werknemers, zelfstandigen, ambtenaren) om het pensioen duurzamer te maken.
Om deze scenario’s te becijferen, baseren we ons op realistische data voor een publiek van 55–64 jaar:
Opmerking: Let op, hier zijn de brutobedragen gelijk aan de netto. Dat komt door het lage pensioenbedrag (€ 1.000 – € 1.400). Vanaf een bepaalde drempel wordt er bedrijfsvoorheffing en sociale bijdragen op het pensioen ingehouden.
Fabiola werkte 42 jaar halftijds als arbeidster, van 1 januari 1985 tot 31 maart 2027, en verzamelde 6.591 effectieve dagen. Dit aantal ligt onder de vereiste drempel van 7.020 dagen, waardoor ze niet in aanmerking komt voor een vervroegd pensioen zonder korting.
Toch kiest ze ervoor om op 1 april 2027 met pensioen te gaan op 64-jarige leeftijd, dus 2 jaar vóór de wettelijke leeftijd van 66 jaar voor haar generatie. Geboren in 1963 valt ze onder het tarief voor personen geboren tussen 1961 en 1965, met een vermindering van 2% per vervroegd jaar.
Haar vervroeging met 2 jaar levert dus een malus van 4% op haar pensioen op. We vergelijken hier haar vertrek 2 jaar vroeger (01/04/2027 op 64 jaar) met haar wettelijke vertrek 01/04/2029 op 66 jaar, bij drie verschillende brutopensioenen (€ 1.000, € 1.200 en € 1.400).
.png)
.png)
Stel dat Fabiola op 1 maart 1971 geboren is. Na 42 jaar halftijdse loopbaan die eindigt op 31 maart 2035, telt ze eveneens 6.591 effectieve dagen, dus minder dan de vereiste 7.020 dagen.
Ze beslist toch om vervroegd met pensioen te gaan op 1 april 2035 op 64 jaar, terwijl haar wettelijke leeftijd 67 is (dus 1 april 2038).
Deze vervroeging met 3 jaar onderwerpt haar aan het strengere tarief voor personen geboren tussen 1966 en 1974, met een vermindering van 4% per vervroegd jaar. De malus bedraagt dus 12% op haar volledige pensioen. Zoals te zien is, zijn de financiële gevolgen aanzienlijk.
.png)
De hervorming voorziet een gunstregime voor wie in 1960 of eerder is geboren, met een volledige vrijstelling van korting bij vervroegd vertrek. Deze overgangsmaatregel erkent dat deze generaties minder tijd hadden om zich aan te passen aan de nieuwe regels. Zo kan iemand die in 1960 geboren is in 2024–2025 op 64 jaar met pensioen gaan zonder enige vermindering, op voorwaarde dat aan de overige wettelijke voorwaarden is voldaan. Deze volledige bescherming betekent dat het pensioenbedrag ongewijzigd blijft: € 1.000 blijft € 1.000, € 1.200 blijft € 1.200 en € 1.400 blijft € 1.400. Deze bepaling biedt aanzienlijke financiële zekerheid aan de gepensioneerden van deze generatie die hun vertrek willen of moeten vervroegen.
.png)
Het systeem voorziet ook prikkels om de activiteit na de wettelijke pensioenleeftijd voort te zetten. Iemand die in 1962 geboren is en voor wie de wettelijke pensioenleeftijd 66 jaar bedraagt, kan een bonus krijgen als hij/zij blijft werken. Door 2 extra jaren door te werken tot 68 jaar, activeert hij/zij de overwaardering die voor zijn/haar generatie is voorzien. Het bonustarief is 2% per jaar verlenging, wat neerkomt op een totale bonus van 4% op het pensioen. Deze verhoging verbetert de toekomstige inkomsten: een basispensioen van € 1.000 wordt € 1.040 (+€ 40), een pensioen van € 1.200 wordt € 1.248 (+€ 48) en een pensioen van € 1.400 wordt € 1.456 (+€ 56). Deze maatregel beloont de extra inspanning en verhoogt duurzaam de levensstandaard op pensioenleeftijd.
%20(1).png)
De recentste generaties, geboren na 1972, profiteren van een nog gunstiger bonussysteem om de zwaardere voorwaarden (latere wettelijke leeftijd, strengere criteria) te compenseren.
Iemand die in 1973 geboren is en voor wie de wettelijke pensioenleeftijd 67 jaar bedraagt (gepland vertrek in 2040 of later), kan een hogere bonificatie krijgen als hij/zij langer blijft werken. Door twee extra jaren te werken tot 69 jaar, geldt een bonustarief van 5% per jaar, dus een verhoging van 10% op het volledige pensioen.
Deze versterkte prikkel heeft duidelijke effecten: een pensioen van € 1.000 stijgt naar € 1.100 (+€ 100), een pensioen van € 1.200 naar € 1.320 (+€ 120) en een pensioen van € 1.400 naar € 1.540 (+€ 140).
%20(1).png)
.png)