De aangekondigde sociale premie sluit een aantal senioren uit

Tijdens de ministerraad van 10 november 2023 werd het voorontwerp van wet over de invoering van een sociale tariefpremie goedgekeurd. Deze premie voert in en reglementeert een trimestriële premie ten voordele van gezinnen die genieten van het sociaal tarief (1). Het gezin dient zich te verwarmen met een collectief verwarmingssysteem of electriciteit of gas verwerven via een dergelijk systeem. Zij dienen natuurlijk ook te beantwoorden aan de inkomenscriteria om van dit sociaal tarief te genieten vanaf juli 2024, datum vanaf wanneer dit voorontwerp zal van toepassing zijn indien het definitief goedgekeurd wordt. Vermelden we in dit verband dat diegenen die beantwoorden aan de inkomstenvoorwaarden om te kunnen genieten van het sociaal tarief, maar die hun energie afnemen via een collectief voorzieningssysteem, automatisch uitgesloten zijn van dit sociaal tarief. Dit is het geval voor rusthuisbewoners en mensen die in een serviceflat wonen.

De regering had reeds in 2022 beslist deze laatste regeling in te voeren via een systeem waarbij drie premies voor deze groep werden voorzien, en dit systeem wordt ook weerhouden in de definitieve tekst. Het voorstel sluit ook nog steeds bepaalde oudere mensen of gehandicapten uit, en ook personen die in een rusthuis verblijven of in een serviceflat.

Het Grondwettelijk Hof is gevraagd om deze discriminerende maatregelen op te heffen en heeft op 9 november 2023 uitspraak gedaan. Voor de eerste premie erkent het Hof dat de uitsluiting «voor gevolg heeft bepaalde oudere of gehandicapte personen te benadelen. De betrokken personen kennen dus een specifiek nadeel, indirect gebaseerd op hun leeftijd of hun handicap». Deze afwijkende indirecte behandeling «is slechts toelaatbaar als zij gebaseerd is op een onweerlegbare specifieke reden»., verduidelijkt het Hof. Het Hof is ook van mening dat «de maatregelen via dewelke de wetgever heeft gepoogd een eerste snel antwoord te geven aan de impact van de buitengewone verhogingen van de energieprijzen, «wel degelijk een dergelijke reden waren ». Daarom verwerpt het Hof de annulering van deze maatregelen omwille van discriminatie en verschil in behandeling. Het Hof bevestigt ook «dat het niet aangetoond is dat het verschil in behandeling disproportionele gevolgen heeft voor de bewoners van verzorgingstehuizen.

Samengevat: Fediplus is van mening dat dit voorontwerp van wet opnieuw een aantal ouderen in rusthuizen en in serviceflats uitsluit. De Raad van State heeft reeds expliciet geoordeeld dat de toekenning van energiepremies aan ouderen in rusthuizen wel degelijk een federale bevoegdheid is.

(1) Om te genieten van het sociaal tarief moet een lid van het gezin een contract voor levering van electriciteit of gas afgesloten hebben met een energieleverancier. Deze dient dan het sociaal tarief toe te passen en wordt op zijn beurt vergoed voor de inkomstenderving.